Fotoğrafta Netlik!

Netlik bir fotoğraftaki EN önemli ögedir eğer bir fotoğraf net değilse ne kadar başarılı bir kadraj yakaladığınızın, ne kadar iyi pozladığınızın hiçbir önemi yoktur.

Bu yüzden bir fotoğrafı çekerken öncelikle dikkat edeceğimiz şey fotoğrafın net olmasıdır. Net derken fotoğrafın, makinenin lcd ekranında net olmasından bahsetmiyorum zira çoğu fotoğraf oradan bakılınca net görülür (eğer o küçücük ekranda bile net değilse direk "delete" tuşuna basın o fotoğrafı tutmanın manası yoktur) Fotoğrafımızı çektik bilgisayara attık ve baktık. Gayet hoş görülüyor fotoğrafımız. Fakat malesef hala net çekememiş olabiliriz. Kesin emin olmak için çoğu fotoğraf görüntüleme programında bulunan 1:1 tuşunu kullanarak fotoğrafımıza bir de orjinal boyutunda bakmamız gerekiyor eğer bu boyutta da fotoğraf jilet gibiyse işte o zaman tamamdır. Bu yazımda da sizinle en net fotoğrafları nasıl çekebileceğimizi paylaşacağım.

Eğer çok net fotoğraflar elde etmek istiyorsanız hangi ışık koşullarında olursanız olun tripod(üç ayak) kullanmanız gerekir. Elde çekim yaparken ne yaparsanız yapın bir miktar titreme olacaktır. Işık koşulları yetersizse zaten tripodla çekim yapmak şarttır aksi halde fotoğraflarımız çamur gibi olur(az ışıkta doğru pozlamayı elde etmek için enstantane süresini uzatmamız gerekir bu da haliyle titreşime neden olacaktır) Bulunduğunuz ortamda tripod kullanmanız mümkün değilse, bir tripodunuz yoksa Canon modellerinde IS (image stabilized-görüntü sabitleyicisi) Nikon modellerinde VR(vibration reduction-titreşim azaltma) özelliklerine sahip bir lens kullanmanız daha iyi sonuçlar elde etmenizi sağlar. Ayrıca fotoğraflarınızı ardı ardına çekim modunda çekerseniz birinden birinin net olma şansı artar(tabi ki tripod kullanırken gerekmez bu)

Makinemizi tripoda yerleştirdik, fakat yine bir sorun var: Makinemiz tripod üzerinde de olsa deklanşöre bastığımızda oluşacak titreşim. Bunu da bir deklanşör kumandasıyla yenebiliriz fakat bir deklanşör kumandanız yok mu sorun değil -benim de yaptığım gibi- fotoğraf makinenizin zamanlayıcısını (fazla zaman kaybı yaşamamak adına tercihen 2sn) kullanabilirsiniz. (zamanlayıcı: hani şu deklanşöre bastıktan sonra koşarak makinenizin karşısına geçince belli bir süre sonra fotoğrafınızı çekiyor ya o işte) Bu yöntemle deklanşöre bastıktan 2sn sonra çekim yapılacağından deklanşöre temastan oluşan titreşim ekarte edilmiş olur. Tek dezavantajı 2snlik gecikmeden ötürü -hareketli bir kare çekiyorsanız- fotoğrafı kaçırma riskidir.

Dslr makinede fotoğrafı çek komutu verdikten sonra öncelikle ayna kalkar, görüntü sensöre yansır ve ayna geri iner. Ayna kilitleme- Mirror Lock up- özelliği kullanırsanız deklanşöre ilk bastığınızda ayna kalkar ikinci bastığınızda ise fotoğrafın çekilme aşaması gerçekleşir. Böylece ilk aynanın kalması sırasında yaşanan titreşimin önüne geçilmesi sağlanır(biliyorum çok lüzumsuz bir özellik gibi geliyor o ayna hareketinden ne olacak diyorsunuz kısmen haklısınız da fakat o "kusursuz fotoğrafı" elde etmek için bu özelliğe başvurmanız gerekiyor -bu güne kadar çok az kullanmış olsam da-)

Çoğu objektifte en net diyafram açıklığı en kısık diyaframın 2 durak üstüdür. (diyafram durakları: 1.4 - 2 - 2.8 - 4 - 5.6 - 8 - 11 - 16 - 22 - 32) eğer fotoğrafta farklı etkiler elde etmek istemiyorsanız-bokeh gibi(hani arkası bulanık oluyor ya)- portre fotoğrafı çekmiyorsanız(portrede f11 en iyi diyafram aralığıdır) bu kurala uyabilirsiniz(ya da uymayabilirsiniz)

Fotoğrafı yüksek isoda çekmek "grain(gren)" denilen istenmeyen parazitlere neden olur bu yüzden -mümkün olduğunca- isoyu düşük kullanmaya dikkat edelim. Bunun da yolu tripoddan geçer yine(isoyu düşürüyoruz ve ışığı, pozlama süresini uzatarak elde ediyoruz tabi makinemiz tripod üzerindeyken)

Fotoğraflarımıza Photoshop kullanarak netlik katmak istersek Filter menüsünden Sharpen alt menüsü içindeki Unsharp Mask komutunu verip açılan pencereden netleştirme parametrelerini değiştirerek fotoğrafınıza netlik kazandırabilirsiniz.

Geçen gün bir arkadaşımın "ben senin yazdıklarından hiçbirşey anlamıyorum" demesi üzerine yazılarımda bir eksikliği farkettim. Her ne kadar yalın bir dille yazmaya çalışsamda yazı içerisindeki teknik terimler fotoğrafçılık konusunda yeterli bilgisi olmayan oluyucular açısından sıkıntı verici olabilir. Bu yüzden fotoğrafçılık konulu yazılarımın altına yazıda geçen tüm terimleri açıklayan bir terminoloji bölümü eklemeye karar verdim. Uygulamaya bu yazımda başlıyorum ve geçmiş yazılarıma da en kısa zamanda o bölümü ekleyeceğim.

 Terminoloji


Kadraj: Fotoğraf karesinin içine dahil edilen her şey kadrajdır.
Tripod: Üç tane ayağı olan makineyi üzerine oturtarak sabit durmasını sağladığımız alet.
Pozlama: Işık koşullarına göre belirlenen diyafram/enstantane ayarı.
Diyafram: Göz bebeği(pupilla) gibi çalışan parçadır. Diyaframı kısarsanız(f değerini artırırsanız) objektiften giren ışık miktarı azalacaktır. Tersi de geçerlidir.
Enstantane: Aynanın açık kalarak görüntünün sensöre kaydedilme süresidir.
Gren(grain): Tane, partikül. Özellikle yüksek isoda çekilmiş fotolarda belirginleşen parazitler.
İso: Fotoğrafın ışığa duyarlılık derecesini belirleyen ölçü birimi. İso yüksek => grain çok ama foto daha aydınlık iso düşük => daha net foto ama ışık az(onu da enstantane süresini uzatıp diyaframı kısıp çözmeliyiz)